ሰም ዛየሌ አይዞም ሒራት አልሰታም
~•~
ዚኢትዮጲያ ባድ–ሑኩማ(Nation State) ቼኸሎት ቻለቤ ሐረሪያች አታጮት ዚዩ ወናግ ሳም ዚታነቱው አዱኛ ሻእቢ የቃማ ዪኪባዛል ሐቂቃ ታሪኽ ኢንታ ። ሐረሪያች ጊባሮት ኢሾት ሐቅዋ ሐቁው አሳስ ዛሸ ኹንቲቤ ዚትሴጀሉ ዚትማለኡ ዚታሪኽ ሐቃች ባድቤ ቃጪቤ አውሮፓ ኪታባ ጋራችቤ በሽበሽ ኹንቲቤ ዪትረኸባሉ ።
ሐረሪያች ዚትማለኣ ዚሑኩማ አትሒዳደሮት ፣ ሲያሳ ፣ ዳይ ሐዋዚያ ዋ ዲነት–ጌይ ዊቃሮት መገለጥቲያች ማቤይነቤ ባድ ኡስጡቤ የትረኸቡዛሉ ቁራሳቹው አከዞቤ ባሕሲ ሞሸማ ቢሳሎት ሞሻ ታሪኹው መሬመጥ ዪትፈረካል ።
ዚትቃነኣ ባድ ኤሰሶት ጪንጫህ ወለገት ኡስጡቤ ሺማልያች አፄያችዋ ኢር ኩልቱጭ አሚራች ማቤይነቤ ዚኻኑ ጀሐዳቸው መሐጀማ ታሪኹው መሬመጥ ዪኽትሪዛል አሐድሺም ኤሉም ።
ሐረሪያች ታሪኽቤ ባውቤ በሽበሽ ዚተዩነቱው ወከም ዘማኒያው ዚትማጁ ቁራሳች አው መኽነዚዩው በጂህ ቤሐሶትዋ ዛለትኼሼውቤ መሬመጥ ዪትፈረኪዛል ኢስ አሐድዞ ዪው መንዶቀዞ ፊዝቤ ዪደንቂዛል ኢንታ ። ኢስ አሐድዞም ዪርዛል በላ ዪሰሚዛል ዶንቃ ዪኹኒዛሉም ዪ ሐረሪያች ታሪኹው ዪኸዲማ ታሪኹው መልፊቅ ሞሸቤ ሩሕዞው ሚንሌ ተአብ ያሺዛልነቱም አቅሊ ዛላ ኡሱእ ወልዲሌም አጀብ አጃኢብኩትቤ ዪደንቃዛሊንታ ።
አሐድ ኡመት ማንነቱው መኽደማ ኪዝቤ ዋ ኪዙው አሳስ ዛሹ ኼለቆት ዊሪዮ ዊሪቤ ሻእቢው አቅሊው መጎለብ ሚንሌ አትኼሻ? ኢኛች ዘልቦረድነቤዩቤ ሚንሌ ዪቡርዱቡናሉ? ወቅቲዞሌ ሲያሳ ሐደፍዚዩሌ ሻእቢው ደቺ ገርገብ ሞሸ ፈረኩጊሩም ሐቁው ዚአበዲያሌ መቅበር ላኪን ከስተንዞም ዘይቲፈረክነቱው አከዞቤ ዩቆሌ ሐቂንታ ።
ኢትዮጲያ ታሪኽቤ አፄያቹው ኦርቤ መፋለስማ አላይ ወደል ወደልማ ወስለ ታሪኻቹው መቄሸቤ ዋ ኢን ገለብ ኪዝቤ አልኻነጊር ኢትዮጲያ ታሪኽ ሩህዞው ዘይፊረክ ኩትቤ መንሳእ ኸጣእ ዚታ ቡርዙዝ ታህሲብ ኢንታ ።
ኢትዮጲያ ታሪኽ ኪማሎት ፣ ቁምሰዋ ፣ ቄበሎት ዪነብራዛል ሺማል ፣ ኢር ኪልቱጭ ፣ኢር ኪቲቡእ ፣ ኪም ኪባ ሐቁው አሳስ ዛሻ ኹንቲቤ ዚዳበለሳ መኽነዞው ታሪኽዋ ማንነት ጠላፋች ዪ ሐቁው ሞቃ ዪነብሪበዩሌ ሐቂንታ።
ጨለንቆ ሐርቢ አፄ ሚኒሊክ ራጂሕቤ ተጎለበ ጊሩም ዪው ኦርኩትቤ በግ ሞሸማ ሐረሪያች ሩሕኻዱው ሩሕቤ መትሒዳደር ኪሕሊው መትማጀማ መዳመስ ዋ ዚሚሳሰሉ አትኼተለማ ዚዲጃ ዚማንነት ከራመዋ ጊድራው መቅበጥ ሉሑው መቅደድማ ሞጫ ዚትማለአ ታሪኽ ያሻሜል ።
አፄ ሚኒሊኩው መፋለስ ፣አሚር አብዱላሂው ዲልሐኛ ሞሸ ፣ አፄ ልበነ ድንግል ዋ አፄ ግላውዲዮስ መግደርማ ፣ አሚር ማሕፉዝ ፣ ኢማም አሕመድ ፣ አሚር ኑር ቢን ሙጃሂድ ዋ አላያች አሚራችዚኘው ጊድራ መትቄበጥ ታሪኽ ጠላፋች ኢሾት ዚዩ መኽነዞ ዚታወቃንታ ።
ከምዚዩም ኡመትዚዪሌ ሻነታች ኢንተዩ ። አሐድዞ ሻነታ አላይዞ ከርሲ ጠቢቃ ዋ ደም ዚጠረሬው አሸማ ነሰኤው ጊር አላይዞም አዞኩትቤ መንሰዞ ዘይቂሪንታ ።
ታሪኽቤ ፣ ሲያሰቤ ፣ ባድ ቼኸሎትቤ ፣ጌበሮትቤ አዪ ቻለቤ አታጮትዞ ዘይቲቀበጥ ቀዲም ቆውሚ ሐረሪያች መኽነዞው መኽዳእ ኢሩው ኢጂቤ ኢጉልባኽ ባይቲ ኩትቤ ዪትሔለቃል ።
ሐቅዞው መትሔበር ዪኸሺዛል ቃሙም ሐረሪያቹው ኦርቤ ሚሳል ሞሸዞው ኪም ሜጠቅ ዪሐድጊማ አላይ ኡገቤ ዪትናፈባሌ ደፍ ደፍ ባይቲ ዚትለመዳ ሲያሳ ወለገት አታበር ሞሻ ሐረሪያች ሐቁው የትቂብጢማ ሐቅዞው የትሪኽቢላዛል ዪመስላዛል ረቃ ሲያሰኛ መብዛህዞ አይዲነቀኹ ። ሰበብዞም ዪ ረቀነት ዪዝጋገሒማ ሚዲያችቤ ዚትሲራጨሳ ሐረሪያች ሐቅ ዪትመረሲዛል መሰሌዩማንታ ።
አኺርቤ አዪ ዱኚትቤ ቲትረኸቡዛኽ ሐረሪያችሌ ሑልፍ አሻዛኽ ሉኽ በሽበሽ ናሬኝዋ ዚቀራው አላይ ወቅቲሌ ነሕደጋማ አኻ ወቅቲያ ዚኻነ ሲያሲ ሌጦት ከምኾም ቀልቢ ሞሸማ ሚጃ ሚጀዞቤ መትኺታተል ዲርቂንታ።
ሰበብዞም አኻ ወቅቲቤ ዛል ዚሲያሳ ሌጦት ነዲ ዚናረባህ ከርሲዋ ሐጪንታ ። ነዲኩት ኪልመሰሌና ባድኻድዋ ማንነትኻድ ቀዲያው ነዲኩትቤ አንዶቅነጊር ኢሳት ዚበዝሐቤው መቀጡ ኡስጡቤ ጢሪዜ ተሐጠብቲማ ዚቦቲ መብሰልቤ ሑሉፍ ዛቲማ ዚሞሕቲ ዲኒቻ መኽነሌም ቁራንተነዋ ሐዬ ፊሪግ ነል ። ከምዚናም ሚሻዋ ቻለዚኛቤ ማነትዚኛዋ ሐቅዚኛ አዞኩትዞም ከራማ ዚኛ ሜጠቅ ኒፈርካ ቄስሲቤ ነቃኒ ።
አለመገን !